O treningach neurofeedback czyli EEG biofeedback - nazywanych po polsku treningiem mózgu - krążą rozmaite plotki oraz opinie (pochodzące również od osób, które nigdy go nie wypróbowały). Choć metoda jest opracowywana od połowy XX wieku - jako pierwsi korzystali z niej astronauci NASA - w Polsce nadal jest mało znana i budzi nieufność. A szkoda, bo prawidłowe funkcjonowanie naszych fal mózgowych przekłada się na wiele aspektów codziennego funkcjonowania: począwszy od koncentracji i pamięci, poprzez zdrowy sen, panowanie nad stresem, na koordynacji ruchowej kończąc. Na czym polega metoda i jak z jej pomocą można poprawić jakość życia, sprawdziłam u specjalistów z trójmiejskiej firmy Brain Plus.

 

Czym NIE JEST neurofeedback?

Ruch - najlepiej na świeżym powietrzu, czytanie książek, rozwiązywanie krzyżówek, odpowiednia ilość snu… Rady na prawidłowe funkcjonowania mózgu są znane wszystkim i wcale nie brzmią skomplikowanie… A jednak bardzo trudno wprowadzić je w życie. Napięty do granic możliwości grafik, mnogość obowiązków i ról do wypełnienia wytwarzają stres i zmęczenie, które z kolei negatywnie wpływają na działanie sterownika całego organizmu.

Trening dla mózgu wprowadza do niego harmonię, polegającą na odpowiednim funkcjonowaniu fal mózgowych. Co za tym idzie, sterowniczy organ pracuje wtedy z maksymalną efektywnością przez cały czas. Nie jest to ani magiczna sztuczka, ani żaden rodzaj hipnozy czy transu. Neurofeedback nie zawsze stanowi alternatywę dla farmakoterapii. W niektórych chorobach zastępuje ją lub uzupełnia.

 

Komentarz eksperta

Bartosz Engel
Bartosz Engel
Aby neurofeedback zadziałał, nie wystarczy usiąść wygodnie w fotelu i czekać na rezultaty. Motorem skuteczności terapii jest silna wola i motywacja pacjenta. Trening dla mózgu - jak sama nazwa wskazuje - wymaga też systematyczności. Tak jak po jednej wizycie w siłowni nie doczekamy się imponujących mięśni, podobnie przy neurofeedbacku musimy wziąć udział w co najmniej dwudziestu sesjach - zaznacza specjalista.

 

Neurofeedback - metoda stosowana w medycynie, psychologii, sporcie i biznesie

Ludzki mózg jest zdolny wyuczyć się nowego wzorca pracy - to odkrycie legło u podstawy metody treningu dla mózgu. Na Zachodzie neurofeedback jest ogólnodostępną formą terapii w większości szpitali. W Polsce do tej pory stosowali ją głównie sportowcy wyczynowi, ale to się zmienia. Neurofeedback został wpisany do Międzynarodowego Spisu Procedur Medycznych, książkę, którą posiada każdy szpital i ośrodek zdrowia. Jest kwestią czasu, kiedy metoda będzie szerzej finansowana przez NFZ. Obecnie stosuje ją m.in. Zakład Neurofizjologii Instytutu Matki i Dziecka, a od 2013 roku Laboratorium Badań Eksperymentalnych. Neurofeedback funkcjonuje w Akademii im. Jana Długosza w Częstochowie oraz w wielu poradniach psychologiczno-pedagogicznych.

Trening odbywa się w kameralnym pokoju, a trenujący siada w wygodnym fotelu. Neuroterapeuta przykleja do głowy i uszu elektrody komputerowego aparatu elektroencefalograficznego zapisującego przebieg fal mózgowych. Specjalista odczytuje je w postaci wykresu na monitorze komputera, zaś osoba trenująca obserwuje emisję tych samych fal w postaci gry wideo. Trenujący ma za zadanie skoncentrować uwagę na przykład na prowadzeniu samochodu i utrzymaniu go na właściwym torze. Gdy mu się to uda, komputer zasygnalizuje to dźwiękiem i nagrodzi punktami. Do mózgu dotrze informacja zwrotna o tym, jakie fale mózgowe przeważają w danym momencie. Mózg - wyczulony na pochwały - dostosuje się do tych wskazówek i nauczy się optymalnej pracy.

- Staramy się zmienić podejście do oferowanych przez Brain Plus usług - tłumaczy Bartosz Engel - manager Brain Plus Neurofeedback & Biofeedback, firmy usytuowanej w centrum Gdyni - Neurofeedback znajduje zastosowanie u ludzi w każdym wieku i różnej kondycji psychofizycznej - nie jest metodą wyłącznie dla osób cierpiących na bezsenność, migreny czy nerwicę. Trening przede wszystkim polepsza jakość życia aktywnych ludzi obarczonych masą obowiązków, często pozostających w centrum uwagi, na przykład dyrektorów, managerów czy osób pracujących w świecie show-biznesu. Na co dzień może pomóc w uważnym prowadzeniu auta, organizacji pracy i skupieniu na konkretnym zadaniu czy opanowaniu zdenerwowania przed publicznym wystąpieniem.

Brain Plus
Brain Plus w Gdyni

 

Okiem eksperta

Moją opiekunką podczas treningu testowego była Justyna Hebel - Terapeuta EEG Biofeedback. Już w połowie sesji była w stanie zauważyć pewne prawidłowości w działaniu mojego umysłu. Na przykład, zwróciła uwagę, że moja koncentracja wzrastała wraz ze stresem - typowym “napędzaczem” naszej uwagi. Systematyczny trening pozwala nauczyć mózg takiego samego skupienia i efektywności, ale bez czynnika stresu, który kumulowany wpływa niszcząco na system nerwowy. Fale EEG na wykresie terapeutki pokazywały momenty mojej uwagi oraz chwile, gdy myśli się rozproszyły. Natłok myśli prowadzący do niemożności skoncentrowania się na BIEŻĄCYM ZADANIU, to kolejna bolączka, którą likwiduje neurofeedback.

- Trening nie polega na tym, aby zdobyć maksymalną ilość punktów i zostać zwycięzcą, jak mogłoby się komuś wydawać - skomentowała moje odczucia Pani Justyna. - Moim zadaniem jest podnoszenie poprzeczki w miarę, jak mózg uczy się sposobu nagradzanego działania, tak aby jego wydajność wzrastała. Intensyfikacja trudności stosowanych w Brain Plus gier wideo następuje stopniowo. Nie ma też nic wspólnego z testem na inteligencję, jak uważają niektórzy.

Na trening nie należy przychodzić w stanie wyczerpania, na czczo ani bezpośrednio po obfitym posiłku. Czynniki te mogą uniemożliwić skupienie i motywację niezbędne podczas wykonywanych ćwiczeń. Podobnie może zadziałać wypita krótko przed wizytą kawa czy mocna herbata. Oczywiście podczas sesji wycisza się wszystkie sprzęty elektroniczne.

Brain Plus
Trening w Brain Plus w Gdyni

 

Efekty

Jakie są największe zalety treningu dla mózgu? – Metoda jest nieinwazyjna i jest całkowicie bezpieczny dla zdrowia - odpowiada bez zastanowienia manager Brain Plus Bartosz Engel. Neurofeedback jest metodą naukową, z racji blisko 60 letniej obecności, dokładnie przebadaną i udokumentowaną. Za jedną sesję należy zapłacić 100 złotych. Jest to cena porównywalna do godziny masażu czy treningu w siłowni pod okiem osobistego trenera.

-  Efekty są warte wydatku - uważa Justyna Hebel, która na co dzień obserwuje rezultaty treningu Biofeedback u dzieci z ADHD, przemęczonych stresem biznesmenów i pracujących nad szybkością reakcji sportowców.

– Wydajemy pieniądze na fryzjera czy kosmetyczkę - czyli rzeczy, które zapewniają dobry wygląd. Neurofeedback daje o wiele więcej - dobre samopoczucie, lepszą koncentrację, pamięć oraz samokontrolę. Jest także inwestycją w przyszłość. Trenowany mózg oznacza sprawniejsze funkcjonowanie, szybsze i łatwiejsze nabywanie nowych umiejętności. Systematyczny trening mózgu to również mniejsze ryzyko zachorowania na choroby neurodegeneracyjne jak choroba Alzheimera czy Parkinsona.

 

Zobaczcie film

Oto krótki film nakręcony podczas jednej z wizyt w Brain Plus w Gdyni i treningu, w którym brała udział Redaktor Naczelna Zatoki Piękna Estera Gabczenko.